Mùa Xuân năm 1960, Bác Hồ kêu gọi toàn dân hưởng ứng một tháng trồng cây từ ngày mồng 6 tháng Giêng đến mồng 6 tháng Hai, chào mừng 30 năm hoạt động của Đảng. Trong tháng trồng cây, Bác yêu cầu mỗi người trồng ít nhất một cây sống. Đợt trồng cây này Bác đặt tên là Tết trồng cây. Ngay sau đó, ngày 11 tháng Giêng năm ấy, Bác đã tự tay trồng cây đa trong công viên Thống Nhất.
Kể từ đấy, năm nào Bác cũng nói và viết về Tết trồng cây. Năm 1965, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ diễn ra ác liệt, Đế quốc Mỹ rắp tâm muốn hủy diệt thiên nhiên Việt Nam, con người Việt Nam, ném hàng vạn tấn bom đạn và rải chất độc hóa học xuống nhiều vùng rừng núi nước ta, Bác tiếp tục kêu gọi đồng bào ta trồng cây, giữ lấy mùa Xuân cho đất nước. Bác đã viết: Mùa Xuân là Tết trồng cây Làm cho đất nước càng ngày càng Xuân. Ngày 16/2/1969, Bác về trồng cây đa trên đồi cây xã Vật Lại (Ba Vì, Hà Tây). Đây là cây đa cuối cùng Bác trồng trước lúc đi xa. Sau 65 năm thực hiện lời dạy của Bác, nhiều vùng đất trống, đồi trọc trong cả nước đã trở thành những rừng cây xanh tốt. Hai cây đa Bác trồng ở Công viên Thống Nhất và trên đồi cây xã Vật Lại cành lá xum xuê, mọc ra hàng chục chùm rễ phụ bám sâu xuống lòng đất, vươn xa tỏa mát cả một khu vực rộng lớn. Nhân dân thường gọi là cây đa Bác Hồ.
Từ đó đến nay, mỗi khi Tết đến, Xuân về, cây cối lại đâm chồi nảy lộc, lòng mỗi người phơi phơi đón mùa Xuân về và không quên hưởng ứng phong trào “trồng cây xanh” theo lời dạy của Bác.
Lẽ thường, mùa Xuân là mùa bắt đầu của một năm, thời tiết ấm áp muôn hoa đua nở, cây cối tốt tươi chứ không còn nghèo nàn, khẳng khiu như mùa đông giá lạnh nữa. Thời tiết thuận lợi, kèm theo có những cơn mưa Xuân đầu mùa là thời điểm thích hợp để trồng cây xanh, trồng cây vào mùa Xuân cây cối sẽ có điều kiện thuận lợi để phát triển.
Không ai có thể phủ nhận vai trò quan trọng của cây xanh trong điều tiết môi trường sinh thái và môi trường sống của loài người. Nhìn rộng ra, không chỉ bó hẹp trong phạm vi trồng cây, lời căn dặn về “Tết trồng cây” càng trở nên có ý nghĩa sát thực hơn trong bối cảnh đất nước ta đang là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đối khí hậu.
Bác Hồ tự tay trồng cây (Ảnh tư liệu)
Kể từ năm Bác Hồ kính yêu phát động “Tết trồng cây” đầu tiên (năm 1965) đến nay, hai câu thơ "Mùa Xuân là Tết trồng cây/Làm cho đất nước càng ngày càng Xuân” đã thấm sâu vào tâm trí của hàng chục triệu trái tim con người Việt Nam, kể từ đó cho tới nay, đã thành một truyền thống tốt đẹp, mỗi dịp Xuân về là “Tết trồng cây” thực sự trở thành ngày hội. Toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trồng cây, gây rừng và bảo vệ môi trường sinh thái. Truyền thống đó đã mang lại giá trị thực tiễn, góp phần làm đẹp cảnh quan môi trường, nhất là trong tình hình biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường như hiện nay.
Bác Hồ đã nhiều lần khẳng định rằng, phong trào “Tết trồng cây” góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế, sự nghiệp xây dựng nông thôn mới, nhằm nâng cao đời sống nhân dân. Bác không chỉ nêu rõ giá trị của việc trồng cây, gây rừng mà còn chỉ rõ những hậu quả và thiệt hại khi chặt phá rừng bừa bãi, khai thác không hợp lý: “Ảnh hưởng đến khí hậu, ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống rất nhiều” và “nếu rừng kiệt thì không còn gì và mất nguồn nước thì ruộng mất màu, gây ra lụt và hạn hán”. Chính vì thế mà Bác ví rừng là vàng và căn dặn: “Chớ lãng phí vàng mà phải bảo vệ vàng của chúng ta”. Đau xót trước cảnh rừng bị tàn phá, bị khai thác bừa bãi, Bác nói: “Những cây gỗ to bị chặt để đốt hay cho mục nát không khác gì đồng bào mình tự đem tiền bạc bỏ xuống sông”. Và rồi Bác kêu gọi nhân dân ta “phải có kế hoạch trồng rừng và tích cực bảo vệ rừng… Phải bảo vệ rừng như bảo vệ nhà của mình”.
Ngay cả đến giờ phút sắp đi xa, trong Di chúc, Bác Hồ cũng không quên nhắc nhở nhân dân ta phải tiếp tục công việc trồng cây gây rừng: “Nên có kế hoạch trồng cây trên đồi. Ai đến thăm thì trồng một cây hoa làm kỷ niệm. Trồng cây nào phải tốt cây ấy. Lâu ngày cây nhiều thành rừng, sẽ tốt cho phong cảnh và lợi cho công nghiệp”.
Như vậy có thể thấy, trong suốt cuộc đời mình, Bác Hồ rất quan tâm tới công cuộc trồng cây, gây rừng và bảo vệ rừng. “Tết trồng cây” là bài học lớn của Bác để lại cho thế hệ sau về cách sống gần gũi với thiên nhiên, bảo vệ tài nguyên môi trường, về phát triển bền vững, công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước nhưng phải luôn giữ được màu xanh cây cỏ, vì chất lượng cuộc sống của người dân.
65 năm đã trôi qua kể từ mùa Xuân 1965 khi “Tết trồng cây” do Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động được triển khai và những lời căn dặn của Người về giữ gìn, bảo vệ môi truờng sinh thái thân thiện, bền vững với đời sống con người càng có ý nghĩa lớn lao và thiết thực. “Tết trồng cây” đã tạo nên một nét Xuân độc đáo, một phong tục tập quán tốt đẹp của nhân dân ta.
“Tết trồng cây” theo tư tưởng của Bác Hồ sẽ mãi mãi là động lực to lớn, cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hăng hái, nhiệt tình, ra sức trồng cây, trồng rừng, góp phần làm cho đất nước ta ngày càng giàu đẹp, mãi mãi xanh tươi, đời đời thịnh vượng./.
Sưu tầm.